Streszczenie: Celem opracowania jest przedstawienie wybranych instrumentów z zakresu marketingu terytorialnego kierowanych przez władze samorządowe wybranych gmin województwa warmińsko-mazurskiego do przedsiębiorców. Rozważania oparto na wynikach badań empirycznych przeprowadzonych w 2008 r. w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego oraz analizie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin, przeprowadzonej z wykorzystaniem miernika Hellwiga. Przekrój gmin według miernika rozwoju Hellwiga pozwolił na odnotowanie wyraźnych różnic w nakładach na promocję gospodarczą gminy. Gminy o wyższym poziomie rozwoju charakteryzowało bardziej holistyczne podejście do marketingu terytorialnego, podczas gdy gminy najsłabsze skupiały się na marketingu minimalistycznym. Wynikać to mogło przede wszystkim z ograniczoności środków finansowych przeznaczanych w budżecie na promocję gminy, zwłaszcza w gminach o niższym poziomie rozwoju, w których wpływy do budżetu były niższe w porównaniu z innymi badanymi jednostkami, i w których relatywnie większy udział procentowy wydatków budżetowych stanowiły inwestycje „twarde”. Badania wykazały również, iż w jednostkach o wyższym i średnim poziomie rozwoju stosowano szerszy wachlarz instrumentów wspierania przedsiębiorczości, niż w gminach o niższym poziomie rozwoju, gdzie posługiwano się jedynie instrumentami cenowymi i podatkowymi. Wśród instrumentów stosowanych przez samorządy gminne przeważały formy pasywne, niewymagające inwencji, starań czy też aktywności władz. Inwestorzy dostrzegali starania władz i walory obszarów podmiejskich – tam właśnie rejestrowano w 2010 r. kilkakrotnie więcej firm w przeliczeniu na 10 tys. ludności niż
w obszarach wiejskich oddalonych.
Słowa kluczowe: marketing terytorialny, przedsiębiorczość, rozwój lokalny