Światowy dzień CUKRZYCY - 14 listopada

CUKRZYCA: CHROŃMY NASZĄ PRZYSZŁOŚĆ

Światowy dzień cukrzycy

Międzynarodowe święto, obchodzone corocznie 14 listopada, w rocznicę urodzin odkrywcy insuliny - Fredericka Bantinga, ustanowione przez
Międzynarodową Federację Diabetologiczną  w 1991 roku.
W czym tkwi problem?

Niebieski pierścień-symbol cukrzycy

Cukrzyca – grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się podwyższonym poziomem cukru we krwi (hipoglikemia), wynikającym z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.                                                                              

Kto choruje na cukrzycę?

Cukrzyca jest ciężką chorobą metaboliczną, której przyczyny są niezwykle zróżnicowane. Wyliczono, że w 2030 roku liczba chorych na cukrzycę na całym świecie wyniesie blisko 360 mln. Niestety, wraz z liczbą zachorowań nie idzie w parze rozwój technik leczenia oraz diagnostyki, które z całą pewnością ułatwiłyby życie diabetykom w naszym kraju.

Jak objawia się cukrzyca?
Niekontrolowana i niewyjaśniona utrata wagi, wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu, to tylko niektóre objawy cukrzycy. Niektóre z nich mogą nie tylko utrudniać normalne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie, ale wręcz ograniczać pewne rodzaje aktywności.

Pierwsze dolegliwości:

Oprócz wspomnianego wcześniej zwiększonego oddawania moczu i zapotrzebowania na płyny,
najczęstszymi pierwszymi objawami cukrzycy są:

• świąd całego ciała, a u kobiet szczególnie świąt pochwy,
• zwiększony apetyt,
• zaburzenia widzenia, nocne kurcze łydek,
• nudności i wymioty,
• bóle głowy,
• częste zapalenia błon śluzowych jamy brzusznej, pochwy lub członka,
• drętwienie i mrowienie rąk i stóp,
• zaburzenia miesiączkowania u kobiet,
• zaburzenia wzwodu u mężczyzn,
• trudna do opanowania senność w ciągu dnia.

Zapobieganie cukrzycy.
Czy są skuteczne sposoby?

Podobnie, jak w przypadku każdej choroby, również w przypadku cukrzycy, lepiej jest jej zapobiegać, niż ją leczyć. Wprawdzie nie zawsze można uniknąć zachorowania na tą chorobę, ale na pewno można ograniczyć ryzyko jej wystąpienia i zmniejszyć prawdopodobieństwo grożących życiu powikłań.

Panuje społeczne przekonanie, że tylko odpowiednia tabletka jest w stanie uchronić od choroby lub powikłań z nią związanych. Tymczasem w przypadku cukrzycy, istotne jest nie tylko odpowiednie leczenie farmakologiczne, ale przede wszystkim przestrzeganie właściwej diety i prowadzenie higienicznego trybu życia.

Ponadto należy:

• utrzymywać stężenie glukozy jak najbliżej wartości prawidłowych;
• rzucić palenie, bowiem u palaczy występuje dwukrotnie wyższe ryzyko uszkodzenia siatkówki i nerek;
• utrzymywać prawidłową masę ciała;
• utrzymywać prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi (zażywać leki na nadciśnienie);
• dbać o prawidłowe stężenie cholesterolu (lipidów) we krwi;
• w miarę możliwości stosować inne metody zapobiegania ciąży, aniżeli pigułki antykoncepcyjne;
• unikać środków mogących uszkodzić nerki, takich jak np. leki przeciwbólowe;
• pamiętać, że „ruch to zdrowie”.

Dieta chorego na cukrzycę

Chorzy na cukrzycę powinni stosować odpowiednią dietę, która uchroni ich od zbyt wysokiego i niebezpiecznego stężenia cukru we krwi. Badania nad cukrzycą dowiodły, że ograniczenie spożycia tłuszczów i mniej kaloryczna dieta może zapobiegać rozwojowi zaburzeń metabolizmu glukozy.

Dieta cukrzycowa to przede wszystkim:               

• rozważne dobieranie pokarmów;
• spożywanie 5-7 niezbyt obfitych posiłków
  w ciągu dnia;
• unikanie tłuszczów;
• unikanie cukrów prostych i produktów
  z ich zawartością;
• unikanie produktów wysokoprzetworzonych
  i ubogoresztkowych, czyli zastępowanie soku pomarańczowego – pomarańczami, a pieczywa białego – pełnoziarnistym.

10 dietetycznych mitów na temat cukrzycy

1. Chorzy na cukrzycę nie mogą spożywać słodyczy. Słodycze w diecie diabetyka nie są zabronione. Jeżeli tylko występują w umiarze i jednocześnie są połączone z ćwiczeniami fizycznymi, nie ma większych przeciwwskazań.

2. Jedzenie dużej ilości cukru może wywołać cukrzycę. Nic bardziej mylnego. Choroba ta ma w dużej mierze podłoże genetyczne oraz wynika ze stylu życia. Nie ma to jednak nic wspólnego ze spożywaniem łakoci.

3. Diabetycy nie mogą spożywać niektórych owoców, na przykład bananów, winogron, czy mango. Pomimo tego, iż wymienione owoce posiadają dużą ilość cukru, są bogate również w błonnik, ubogie tłuszcze oraz witaminy i minerały. Sporadyczne spożywanie tych przysmaków nie ma większego wpływu na kontrolę poziomu glukozy we krwi.

4. Chorzy na cukrzycę powinni spożywać specjalne posiłki dla diabetyków. Mit ten jest całkowicie pozbawiony sensu, ponieważ dieta diabetyka powinna wyglądać praktycznie tak samo, jak przeciętnego człowieka. Musi być zdrowa, pożywna, z umiarkowaną ilością cukru i soli oraz oparta na warzywach, produktach pełnoziarnistych i o niskiej zawartości tłuszczu.

5. Diabetycy powinni unikać produktów bogatych w skrobię. Nie ma żadnych przeciwwskazań do spożywania makaronu, ryżu, warzyw, ziemniaków, jeżeli są częścią zdrowej diety. Co więcej, mają pozytywny wpływ na trawienie, usprawniając pracę jelit.

6. Powinno się zrezygnować z przyjmowania insuliny, gdyż powoduje ona tycie, a to z kolei ma niekorzystny wpływ na organizm. Mit ten został obalony przez badania, które wykazały, że korzyści, jakie płyną z przyjmowania insuliny i kontroli glukozy, znacznie przewyższają ryzyko tycia.

7. Diabetycy mogą spożywać owoce w dowolnej ilości, ponieważ są zdrowe i bogate w wartości odżywcze. Jedzenie owoców nie jest zabronione w przypadku cukrzycy, jednak stwierdzenie, iż można to robić bezkarnie nie jest prawdą. Diabetycy muszą uważać na ilość spożywanych cukrów prostych, a o te nietrudno w owocach.

8. Niskokaloryczne substancje słodzące mają wpływ na poziom insuliny. Jest dokładnie przeciwnie, niż wskazuje na to mit. Niskokaloryczne substancje słodzące nie wpływają na poziom insuliny, zatem mogą być stosowane przez diabetyków do słodzenia produktów spożywczych.

9. Dostarczanie insuliny do organizmu powoduje wzrost ciśnienia i miażdżycę. Liczne badania wykazały, iż insulina nie ma nic wspólnego z powyższymi schorzeniami.

10. W przypadku niedocukrzenia zaleca się spożycie czekolady. Czekolada jest tylko swego rodzaju ostatecznością, kiedy diabetyk nie posiada przy sobie żadnego innego produktu, mogącego podnieść poziom cukru we krwi.

Autor: Paulina Klepacka
Zdrowie Publiczne II rok (studia licencjackie)

Źródła:
www.cukrzycy24.pl/

www.mojacukrzyca.org/

cukrzyca.akcjasos.pl/

www.poradnikzdrowie.pl › Zdrowie